Bowling

Halvlitersflasker fylt med vatn eller sand (10 flasker til ein bowlingbane).
Klistermerke til å lime på flaskene.
Bocciakuler, ballar, erteposar eller liknande
Skrivesaker og papir

Aktivitet

Sett opp flaskene i eit trekantmønster i enden av «banen». Kvar elev får minst eitt forsøk på å velte så mange flasker som mogeleg, ved å for eksempel trille ein ball. Elevane noterer poenga sine. Dersom det er fleire grupper som spelar på kvar sin bane, kan gruppene konkurrere mot kvarandre.

Vinnaren kan vere eleven eller gruppene med høgast poengsum, dei som er nærmast eit måltal eller medianen, eller etter andre kriterium.

Lærerveiledning

Forarbeid:

Praktiske førebuingar med flasker og klistermerke/talkort. Diskuter reglar og elevane må vite kva og korleis dei skal notere poeng og eventuelle utrekningar.

Læraren kan velje det faglege innhaldet etter tema eller nivå. Tala på flaskene kan vere heiltal, desimaltal, brøkar eller prosentar, positive eller negative tal. I staden for tal kan læraren velje å bruke bokstavar eller algebraiske uttrykk på flaskene.

Gjennomføring av aktiviteten:
Her er nokre forslag til fagleg innhald og gjennomføring. Vel det som passar best til elevane dine.

• Summer (eller multipliser) tala som står på flaskene som er velta.
• Summer tala på flaskene som er velta, og trekk frå summen på dei som står att.
• Bruk tala på flaskene som er velta og dei fire rekneartane til å kome nærmast mogeleg eit måltal.
• Noter bokstavane eller uttrykka på flaskene som er velta. Trekk eitt kort for å få vite verdiane på bokstavane. Rekn ut poenga.

Læraren observerer elevane, lyttar til forklaringar og resonnement og stiller spørsmål til korleis elevane tenkjer.

Etterarbeid:

Ta utgangspunkt i nokre av kasta elevane gjorde ute.

Eksempler på spørsmål:

• Korleis tenkte du/de da du/de kom fram til svaret?
• Var det nokon som tenkte på ein anna måte?
• Korleis vil de skrive reknestykket?
• Kan vi kome nærmare måltalet med dei same tala?
• Desse to tenkemåtane/skrivemåtane kan vere eit fint utganspunkt for ein matematisk samtale med elevane. Det kan dreie seg om betydninga av «er lik», korleis heile operasjonen kan uttrykke eit reknestykke, rekneteikn, forteikn og bruk av parentesar.

Eksempel 1:
Elevane skulle summere tala på flaskene som velta. I eitt av kasta til Anne velta fire flasker. På dei fire flaskene sto tala 5, -2, 7 og 3. Anne summerte i hovudet: Sju og tre er ti, pluss fem er 15, minus 2 er 13. Korleis vil elevane uttrykkje reknestykket skriftleg når tala skal summerast?

Eksempel 2:
Elevane skulle bruke dei fire rekneartane og kome så nærme eit måltal som mogeleg. I ein av omgangane var måltalet 25. Oda velta fem flasker, med tala 2, 7, 5, -3, 6. Oda tenkte: To multiplisert med sju er 14, pluss fem er 19, pluss seks er 25, minus tre er 22. Korleis vil elevane uttrykkje dette skriftleg? Kan dei kome nærmare måltalet med dei same tala ved å endre rekkefølgje og/eller rekneart?

Eksempel 3:
I dette eksempelet var det bokstavar og algebraiske uttrykk på flaskene. Etter kvart kast fekk elevane trekkje eit kort for å vite verdiane på bokstavane. I første runde velta tre flasker da Ole kasta. Dei tre flaskene har uttrykka (a + 2b), a og b2. Ole noterte uttrykka og trakk eit kort der det sto a= 4 og b = 1. Ole rekna i hovudet og fekk 11 til svar. Korleis vil elevane uttrykkje reknestykka skriftleg? Kva om verdien av ein eller begge bokstavane var negative?